Dr.Öğr.Gör. Serpil Topçu

Yoğun bakım üniteleri, sağlık durumu kritik olan hastaların girişimsel ve girişimsel olmayan yöntemlerle izlendiği, yaşam fonksiyonlarının desteklendiği ve hastaların karmaşık cihazlarla takip edildiği alanlardır. Bu özelliği nedeni ile oldukça fazla hemşirelik girişiminin uygulandığı birimlerdir. 

Yoğun bakım hemşirelerinin, klinikte bulunduğu süre içinde yerine getirmesi gereken görevler, solunum desteği, kardiyovasküler destek, renal destek, nörolojik destek, metabolik destek, özel müdahaleler ve temel aktivitelerdir ( Kavaklı 2010; Ersoy 2017) . Bu takiplerin sıklığı, sorumlu olunan hastaya göre değişkenlik göstermektedir. Örneğin çoklu organ yetmezliği ile takip edilen bir hastanın, renal, kardiyovasküler ve solunum desteği sürekli,  15 dakikada bir, 30 dakikada bir  ya da en geç saat başı yapılmalı ve kaydedilmelidir. Ülkemizde, tüm hemşirelik uygulamaları için hasta başında geçirilen zamana bakıldığında hemşire sayısının yetersiz olduğu ve yatak başında geçirilen sürenin fazla olduğu görülmektedir ( Ersoy 2017; Ören 2016).

Yoğun bakım ve hasta bakım kalitesinin artırılması için hemşirelerin hasta takibinde  kullandığı yöntemler için harcanan zaman teknolojinin yardımı ile azaltılabilir. Yoğun bakım hemşirelerinin hasta başında geçirdikleri süreyi artıran etkenlerden birisi renal takiptir. Sıvı dengesinin göstergelerinden birisi olan idrar takibi için yoğun bakım hastalarının büyük çoğunluğunda saatlik idrar torbaları kullanılmaktadır (Ören 2016). Bu torbalar hastaların saatlik olarak çıkardığı idrar miktarını hassas olarak ölçülmesine imkan tanımaktadır. Hipovolemi, hipotansiyon, akut böbrek yetmezliği gibi birçok komplikasyonun gelişmeden önlenmesi için idrar takibinin dikkatli olarak yapılması önem taşımaktadır. Buna rağmen araştırmalar, hastaların sıvı dengesinin takibinde çeşitli sorunlar yaşandığını belirtmektedir (Prowle 2010; Lee 2010; Ören 2016).

Çalışma kapsamında geliştirilen cihaz yardımı ile yoğun bakım hastalarının çıkardığı sıvı miktarının saatlik otomatik olarak ölçülmesi sağlanacaktır. Bu sayede hastada gelişmesi muhtemel  sıvı dengesizliğinin en erken dönemde anlaşılacağı  ve  komplikasyonların önleneceği öngörülmektedir. Geliştirilen cihaz ile idrarın miktarı ve rengi görüntü işleme yöntemleri ile saat başı tespit edilecek ve akut sıvı kaybı, akut kanama vb. müdahale gerektirebilecek durumların tespitine imkan tanıyacaktır.

Kaynaklar

1. Lee JW. Fluid and Electrolyte Disturbances in Critically Ill Patients. Electrolyte Blood Press. 2010 Dec; 8 (2):72-81.
2. Prowle JR, Echeverri JE, Ligabo EV, Ronco C, Bellomo R. Fluid balance and acute kidney injury. 2010. Nature Reviews Nephrology volume 6, pages 107–115.
3. Ersoy E, Abdülkerim Ş, Öz A, Aslan G, Bozkurt Kavak P, Fakılı D, Topeli A. Yoğun bakım ünitelerinde hemşire iş yükünün değerlendirilmesi. Yoğun Bakım Dergisi 2017; 8: 1-5.
4. Kavaklı Ö, Uzun Ş, Filiz Arslan F. Yoğun bakım hemşirelerinin profesyonel davranışlarının belirlenmesi. Gülhane Tıp Dergisi 2009; 51: 168-173.
5. Ören B. Yoğun Bakımda Sıvı Dengesi Takibi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2016;20(2):98-102.