Prof.Dr. Fatma Yurt Onaran

Pankreas Kanserinin Dual Floresan/Nükleer Görüntülenmesinde Kullanılan Bir Ajan

Günümüzün hastalıklarından olan kanserin birçok türü bulunmaktadır. Bu türler arasında pankreas kanseri teşhisi ve tedavisi en zor olanlarından biridir. Pankreas kanseri görülme sıklığı açısından dünyada 13. sırada ve kanser nedenli ölümler arasında 8. sıradadır. Bu projede pankreas kanserinin teşhisinde floresan ve nükleer görüntülemeyi içeren ikili görüntüleme sistemine (dual görüntüleme) uygun bir etken madde (ikinci nesil bir fotosensör) geliştirilmiştir. Floresan görüntüleme için tarafımızca sentezlenen Zn(II) ftalosiyanin ve nükleer görüntüleme için ise bu ftalosiyanin 131I radyoizotopu ile işaretlenerek kullanılmıştır. Ajanın floresan ve nükleer görüntüleme potansiyeli çalışmaları in vitro olarak MIA PaCa-2 (insan epital pankreas karsinoma) ve WI-38 (sağlıklı insan fibroblast akciğer) hücrelerinde gerçekleştirilmiştir.    

Kanserin teşhisinde kullanılan manyetik rezonans görüntüleme (MRI), Pozitron Emisyon Tomografisi (PET), Tekli Foton Emisyon Tomografisi (SPECT) ve Floresan görüntüleme gibi pek çok görüntüleme sistemi mevcuttur. Görüntüleme için kullanılan bütün sistemlerin bazı avantajları ve dezavantajları vardır. Nükleer görüntüleme oldukça hassas, son derece kantitatif ve non-invaziv bir yöntemdir. Nükleer görüntüleme tekniğinin diğer yöntemlere göre avantajı organın morfolojisi ve fizyolojisi hakkında da bilgi vermesidir. Bununla birlikte Floresans görüntüleme kullanarak kantitatif bilgiler elde etmek zordur. Buna rağmen, Floresans görüntülemenin düşük maliyeti, yüksek hassasiyeti ve invaziv olmayan veya minimal invaziv uygulamalara izin vermesi nedeniyle geniş uygulama alanları vardır. Kombine başka bir deyişle hibrit görüntüleme sistemleri tek görüntüleme sistemlerinin dezavantajı ortadan kaldırmaktadır.    

Floresan görüntülemenin derin dokulara nüfuz edememe sorununu yakın kızılötesi (NIR) floresan görüntüleme ile çözülebilir. Derin dokular ve organlar uygun bir floresan görüntüleme probu ile (NIR) floresan görüntüleme sistemi tarafından izlenebilir. Bu projede sentezlenen Zn(II) ftalosiyanin yüksek eksitasyon katsayısı, uygun kuantum verimi, yüksek kararlılığı, tümör lokalizasyon özelliği, iyi biyouyumluluk ve düşük karanlık toksisitesi nedeniyle (NIR) floresan görüntüleme için uygun bir prob olma özelliği göstermektedir. Aynı zamanda bu ftalosiyanin 131I ile yüksek verimle işaretlenebilme, radyoişaretli bileşin kararlılığı, kanserli hücrede lokazisayon olması nükleer görüntüleme içinde uygun bir ajan olduğunun göstergesidir.