Dr. Mustafa Yorgancı

İLK YARDIMCI DOKTOR: Sosyal Medyada İlk yardım Farkındalık Çalışması

Ülkemizde sertifikalı ilk yardım eğitimi alanların sayısı oldukça düşüktür. Sağlık Bakanlığı 2019-2023 Stratejik Planında yer alan verilere göre 18-64 yaş grubunda ilk yardım sertifikasına sahip olanların oranı 2019’da % 2,9 olup 2023’de % 3,6’ya çıkarılması hedeflenmektedir. Sosyal medya üzerinden yaptığımız bir ankette de katılımcıların % 77’i acil durumlarda yeterli ilk yardım uygulamak için kendilerine güvenmediklerini ifade etmişlerdir.

İlk yardımcı Doktor projesi, bu gerçekler üzerine bir farkındalık oluşturmak amacıyla başlatılmıştır. İlk yardımcı Doktor ismiyle yapılan paylaşımlar, İnstagram, Facebook, Twitter ve Linkedin gibi sosyal medya ortamlarında gerçekleşen özgün bir çalışmadır. Paylaşımlara başlamadan önce paylaşım yapılacak konuların tespiti ve önceliklendirilmesi amacıyla konu ile ilgili uzman kişilerin görüşlerine başvurulmuş ve elde edilen görüşler dikkate alınarak paylaşımların içeriği belirlenmiştir.

İlk yardım paylaşımlarında verilen bilgilerin kaynağı olarak bilimsel ve güvenilir referansların olmasına dikkat edilmiştir. Bu kaynaklar, Sağlık Bakanlığı Temel İlkyardım Uygulamaları Eğitim Kitabı, Türk Kızılayı İlk yardım Eğitmenleri için Eğitim Rehberi, Avrupa Resusitasyon Konseyi (ERC) 2015 Temel Yaşam Desteği Kılavuzu, Amerikan Kalp Cemiyeti (AHA) 2015 KardiyopulmonerResusitasyon Kılavuzu ve 2020 Güncellemesi

Sosyal medyada “İlk yardımcı” Doktor ismiyle yapılan paylaşımlar, hiçbir yerden alıntı yapılmayıp tamamıyla orijinal resimler ve tasarım kullanarak yapılmıştır. Bu resimlerde tamamen gönüllü kişiler rol almış veya kendileri tarafından çekilmiştir. Gönüllüleri tespit amacıyla sosyal medya üzerinden bir duyuru yapılmış ve 51 kişi gönüllü olduğunu beyan etmiştir. Paylaşımlar yapıldıkça bunun dışında 13 kişi de gönüllü olabileceğini bildirmiştir. Bu kişilere paylaşılacak içerikle ilgili bir konuda karşılıklı anlaşarak görev verilmekte, belirlenen bir süre içinde resim çekip göndermeleri istenmektedir. Paylaşılmaya uygun görülen resimler, sırayla sosyal medyada yayınlanmakta, kişi tarafından onay verildiği takdirde paylaşımla birlikte katkıda bulunanlara teşekkür edilmektedir.

Yaptığımız proje, ilk yardım konusunda sosyal medyada ve internette örneği olmayan, tamamen orijinal resimler kullanılarak yapılan özgün bir farkındalık çalışmasıdır. Her bir paylaşımda bir konuyu tamamen anlatmak yerine o konuda yapılan yanlışlar veya öncelikle bilinmesi ve vurgulanması gereken en önemli mesajlar öne çıkarılmaya çalışılmıştır. Uzun okumaların çok ilgi görmediği sosyal medya ortamında bu şekilde dikkat çekilerek farkındalığın artırılması hedeflenmiştir.

Proje sürecinde ilk yardımla ilgili her konu zaman içinde ele alınacak ve sonuçta ilk yardım alanında ciddi bir arşiv oluşacaktır.

Sosyal medyada yapmış olduğumuz paylaşımların etkinliğini değerlendirebilmek amacıyla yine sosyal medya üzerinden bir anket düzenlenmiştir. Yedi günlük süre içinde 494 Kişinin katıldığı bu ankette katılımcıların % 89,9 paylaşım konularını çok iyi bulmuş, % 74,8’i görsel tasarımı çok iyi bulmuştur. Ankete cevap verenlerin % 87.4’i çok yeterli derecede yeni bilgi kazandıklarını, % 91.3’ü çok yeterli derecede farkındalık kazandıklarını ifade etmişlerdir.