Doç. Dr. Murat Biteker

Ephesus Çalışması

Çalışmanın Tarihçesi: EPHESUS (Evaluation of Perceptions, Knowledge, and Compliance with the Guidelines in Real Life Practice: A Survey on the Under-treatment of Hypercholesterolemia) çalışmasının ClinicalTrials.gov kaydı 20 Kasım 2015 tarihinde, NCT02608645 numarası ile yapılmış, 11.01.2016 tarihinde Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Etik Kurulu’nca etik kurul onayı verilmiş, 20 Ekim 2016’da ilk hasta alımlarına başlanmış ve 20 Ekim 2018 tarihi itibari ile hasta verilerinin toplanması ve istatistik analiz işlemleri tamamlanmıştır.  

Çalışmanın Amacı: Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2018 yılına ilişkin ölüm nedeni istatistiklerine göre, Türkiye’de en sık ölüm sebebi önceki yıllarda olduğu gibi %38.4 ile kalp hastalıkları olmuştur. Ancak ülkemizde, ateroskleroz ve hiperlipideminin en önemli tezahürlerinden olan kalp krizi ve inme gibi olayların önlenmesi konusunda yapılmış geniş çaplı çalışmalar yoktur.  Bu gibi olay yaşayan ya da yaşama riski yüksek olan hastalar sekonder koruma  grubuna (diabetes mellitus, koroner arter hastalığı, perifer arter hastalığı, aterosklerotik serebrovasküler olay geçirmiş olan) girmektedir. Bu hastalarda hiperlipidemi konusundaki bilgi düzeyinin, hiperlipideminin tedavisi konusundaki yaklaşımların ve hekimlerin güncel bilgilere olan uyumunun, ülke çapındaki çalışmalar ile araştırılması gerekmektedir. Ülkemizde özellikle son yıllarda kolesterol yüksekliğinin önemi ve tehlikesi konusunda, hem yazılı hem de görsel medyada yanlış bilgilendirmeler ve yönlendirmeler yapılmakta, bu da hastaların kullandıkları kolesterol ilaçlarını bırakmasına ve kalp krizi geçirmelerine yol açmaktadır. EPHESUS çalışmasının amacı da ülkemizde  kardiyovasküler olay riski yüksek hastalarda risk düzeylerine göre hiperlipidemi tedavi yaklaşımlarını tesbit etmek, hekim ve hastaların hiperlipidemi konusundaki algı ve bilgi düzeyleri de araştırmaktır.    

Çalışma Kapsamı: Bu çalışma ile kardiyovasküler olay yaşama riski yüksek olduğu bilinen hastaların genel epidemiyolojik ve demografik tanımlaması yapılmış, hem hastaların hem de hekimlerin  hiperlipidemi konusundaki bilgi düzeyleri, kullanılan tedavi yaklaşımları,  tedavinin etkinliği ve hiperlipidemi tedavilerinin güncel kılavuzlara uygunluğu değerlendirilmiştir. Çalışmaya, başlangıç tarihinden hedef hasta sayısına  ulaşıncaya kadar görülen, ≥ 18 yaşındaki, tüm ardışık sekonder korunma hastaları dahil edilmiştir. Türkiye’nin 7 coğrafi bölgesindeki 40 farklı üniversite veya eğitim-araştırma hastanelerinde çalışan 30 kardiyolog katılmış ve toplam 2000 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Her coğrafi bölgeden alınan hasta sayısı, ülke nüfusunun bölgelere dağılım oranına göre belirlenmiştir; Marmara bölgesinden 676, İç Anadolu bölgesinden 298, Ege bölgesinden 276, Akdeniz bölgesinden 250, Karadeniz bölgesinden 190, Güney Doğu Anadolu bölgesinden 170, Doğu Anadolu bölgesinden 140 hasta çalışmaya dahil edilmiştir.  

Çalışmamızda Türkiye’deki 2. ve 3. basamak kardiyoloji polikliniklerine başvuran, ≥18 yaşındaki, sekonder korunma grubuna uyan (diabetes mellitus, koroner arter hastalığı, perifer arter hastalığı, aterosklerotik serebrovasküler olay geçirmiş olan), ardışık hastaların demografik verileri ve klinik bilgileri hazırlanmış olan anket formu ile değerlendirilmiştir. Anket formları poliklinikte doldurulduktan sonra, veriler hazırlanmış olan bir excel dosyasına kaydedilerek, çalışma bitiminde araştırmacılar verileri koordinatör merkez olan Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nde öğretim üyesi olan ve EPHESUS çalışmasını koordine eden Doç. Dr. Murat Biteker’e iletmişlerdir.  

Son 1 ay içinde akut koroner sendrom geçirenler, gebelik ya da postpartum ilk 6 ay, poliklinik başvurusu dışındaki (acil servis, yoğun bakımlar vs) hastalar çalışma dışı bırakılmıştır.    

Bu çalışma kapsamında, hastaların sadece o anki kolesterol durumları tesbit edildiğinden, hastalara ek bir görüntüleme yöntemi, kan tahlili yada başka herhangi bir tetkik ile değerlendirme yapılmamıştır. Çalışmaya, hiperlipidemi tanısı çalışma öncesinde bilinen hastalar ve yeni hiperlipidemi tanısı konulan hastalar dahil edildiği gibi hiç hiperlipidemisi olmasa da sekonder grubuna giren tüm hastalar dahil edilmiştir.